Chất lượng của sinh viên Việt Nam đi du học

Tôi viết 1 stt ngắn liên quan đến câu chuyện ồn ào xung quanh việc sinh viên du học của VN, không phải nói về vấn đề về hay ở lại, mà muốn nói đến chất lượng của việc du học này. Bài viết được chia sẻ từ stt facebook của thầy Bùi Việt Hà (https://www.facebook.com/habv2012).

1. Về câu chuyện về hay ở lại tôi coi đó là chuyện cá nhân, là chuyện mưu sinh, tìm nghề của mỗi người. Nếu đi học dùng tiền của 1 tổ chức có hợp đồng thì người đi học cần tuân thủ hợp đồng, còn nếu học sinh đi học với kinh phí cá nhân thì không nên (chưa nên) bàn về câu chuyện này bây giờ. Không cần lý tưởng hóa, chính trị hóa vấn đề này tại thời điểm hiện tại, thậm chí nên khuyến khích các bạn trẻ ra nước ngoài, đặc biệt là các nước có nền khoa học công nghệ phát triển để học tập, sau đó ở lại tiếp thu thêm nhiều kỹ thuật, công nghệ khác.

khi-sinh-vien-do-xo-di-hoc-tieng-nhat
2. Vấn đề du học cần được quan tâm ở mức vĩ mô và ở tầm LĐ cao nhất chứ không phải 1 ông BT nào lại chịu trách nhiệm về việc này. Tôi nhớ vào những năm 70-80 thế kỷ trước, TQ đã cho phép và cử rất nhiều SV sang Mỹ và châu Âu học tập và chính Đặng Tiểu Bình tuyên bố là cho phép SV học xong ở lại. Đặng Tiểu Bình có phát biểu là không lo, sau 30, 40, 50 năm, những người này sẽ quay về phục vụ đất nước. Về điều này VN cần học tập TQ, ngay cả bây giờ mặc dù đã chậm hơn hàng chục năm.

Sinh viên Việt Nam đi du học Nhật của VN có lẽ là nhiều nhất so với con số dhs VN đi du học tại các quốc gia khác.

3. Hiện nay số lượng HS VN đi du học rồi ở lại làm các công việc liên quan đến khoa học công nghệ không nhiều. Đây mới là vấn đề cần quan tâm. Cần nâng tỷ lệ số SV học về KHCN ở các nước phát triển, khuyến khích họ ở lại nắm bắt các cơ hội phát triển hơn nữa để sau này đem những kinh nghiệm đó về phục vụ đất nước.

4. Tôi vừa tham khảo vài con số thống kê về số lượng các bài báo khoa học của thế giới và số lượng các bằng phát minh sáng chế của thế giới và thấy giật mình về sự lớn mạnh của TQ. Không hiểu những gì TQ đạt được hôm nay có phải là hệ quả của chính sách cho HS du học thoải mái ở lại trong những năm 70-80 của thế kỷ trước hay không. Xin liệt kê ra đây 2 con số đó:

(a) Bằng phát minh sáng chế. TQ đã vươn lên số 1 thế giới. Số liệu 2014 của 6 nước có số lượng phát minh lớn nhất. TQ có số bằng phát minh bằng cả Mỹ + Nhật.
TQ: 928.177
Mỹ: 578.802
Nhật: 325.989
Đức: 179.506
Anh: 52.605
Pháp: 72.310
(VN năm 2014 có 561 bằng sáng chế được đăng ký)
Nguồn: http://www.wipo.int

(b) Số lượng các bài báo khoa học được công bố chính thức 2014 có tham dẫn, TQ đứng thứ 2 thế giới, đã tiến đến sát Mỹ và vượt xa các quốc gia còn lại.
Mỹ: 552.690
TQ: 452.877
Anh: 160.935
Đức: 149.595
Nhật: 114.999
Ấn Độ: 114.449
Pháp: 104.793
(VN có 3.519)
Đấy là chưa nói đến chuyện ở Mỹ cứ có 3 bài báo khoa học thì có 1 bài tác giả hoặc đồng tác giả là người gốc TQ.